Mensen met ADHD zijn vaak voortdurend in beweging. Soms letterlijk: door te sporten, te werken, veel onder de mensen te zijn of steeds nieuwe activiteiten op te zoeken. Soms innerlijk: door te blijven nadenken, plannen te maken, te piekeren of zich te verliezen in herinneringen.
Voor de buitenwereld lijkt dat vaak ‘gewoon druk bezig zijn’. Voor de persoon zelf voelt het meestal vanzelfsprekend en normaal. Toch is er vaak een diepere laag aanwezig.
Bezig zijn als bescherming
Het bezig blijven vervult namelijk niet alleen een praktische of vermakelijke functie. Het is ook een manier om ongemakkelijke emoties niet te hoeven voelen. Onrust, verdriet, angst of leegte kunnen overweldigend aanvoelen. Het idee dat je die gevoelens niet kunt dragen, maakt dat je in beweging blijft.
Dat gebeurt vaak onbewust. Je bent je niet altijd bewust van de emotie zelf, maar je voelt wel de drang om door te gaan. Het patroon van steeds bezig zijn wordt dan een beschermingsmechanisme.
Wanneer vertragen lukt
Vertragen gebeurt in zulke gevallen meestal pas door iets van buitenaf. Denk aan in slaap vallen voor de tv, waar de beelden je gedachten tijdelijk overnemen. Of een yogales, waarin je lichaam bijna vanzelf tot rust wordt gebracht. Of een gesprek met iemand die echt luistert en je uitnodigt om even stil te vallen.
Zonder zo’n externe aanleiding is vertragen vaak moeilijk. Toch lukt het soms wél, en dat begint bij herkenning. Op het moment dat je merkt: ‘Ik ben niet gewoon bezig, ik ben aan het vluchten voor iets,’ ontstaat er ruimte om iets anders te kiezen.
Misschien neem je dan een kop thee, ga je wandelen of schrijf je in je dagboek.
Dat lijkt klein, maar het is een doorbraak: je doorbreekt je patroon en kiest bewust voor iets nieuws.
Het proces verdiepen
Soms lukt het zelfs om langer in dat vertragen te blijven. Dan kun je voelen welke emotie er eigenlijk speelde. Misschien ontdek je dat je bezorgd was, of dat je verdriet voelde. Door dit toe te laten, kun je jezelf bieden wat je werkelijk nodig hebt: erkenning, troost, rust of juist helderheid. Dat maakt dat je meer in contact komt met wie je bent en met wat er werkelijk toe doet.
Je verlangens, je behoeftes, je eigenheid – ze worden weer zichtbaar wanneer je niet langer aan het weglopen bent. In die zin is vertragen niet alleen een pauze, maar een vorm van integriteit: het doen van wat je werkelijk recht doet.
Je hoeft het niet alleen te doen
Dit klinkt misschien ambitieus – en dat is het ook. Het vraagt moed om het patroon van bezig zijn te doorzien en te doorbreken. Gelukkig hoef je dit proces niet alleen te doorlopen.
Bij de ADHDacademie begeleiden we mensen om die ruimte te creëren: in een groep met gelijkgestemden, individueel en binnenkort ook online.Niet alleen om rust te vinden, maar om steeds meer en beter recht te doen aan jezelf en je leven vorm te geven vanuit authenticiteit en integriteit.
Begin klein
Toch begint het eenvoudig. Het enige wat nodig is, is het herkennen van de momenten waarop je bezig blijft omdat je niet stil durft te vallen. Op dat moment heb je een keuze: ga je door op de automatische piloot, of kies je voor iets anders?
Die andere keuze hoeft niet groot of perfect te zijn – elke afwijking van je vertrouwde patroon is al waardevol. Het zet een beweging in gang die op termijn meer rust en verbinding met jezelf oplevert.
En soms hoeft het niet
En misschien is er ook een andere kant. Want soms ben je gewoon bezig omdat je het fijn vindt. Omdat je gedachten je inspireren, omdat je activiteiten je plezier geven, omdat je ervaart dat je groeit of iets moois creëert. Dat soort bezig zijn hóeft niet doorbroken te worden.
Dat mag je koesteren.
Vertragen is waardevol wanneer je het nodig hebt, maar niet altijd een doel op zich. Soms is juist dát het mooie: dat je mag blijven bewegen en denken op jouw manier – en dat dit je vervulling geeft.